Thuốc lá là một trong những nguyên nhân của nhiều loại bệnh tật nguy hiểm đối với con người. Theo Tổ chức Lao động Quốc tế ước tính mỗi năm có khoảng 200.000 người lao động tử vong do thường xuyên hít phải khói thuốc lá thụ động tại nơi làm việc. Việt Nam là một trong những nước có tỉ lệ người hút thuốc lá rất cao. Vì vậy, xây dựng môi trường không khói thuốc sẽ đem lại rất nhiều lợi ích trong việc sức khở con người.

Khói thuốc lá chứa 7.000 chất hoá học trong đó có khoảng 69 chất gây ung thư, đặc biệt nguy hiểm nhất là nicotin. Nicotin dưới dạng tinh khiết là một chất lỏng trong suốt, có mùi khó chịu, vị đắng, dễ tan trong nước và dễ dàng xâm nhập vào cơ thể qua đường miệng, hô hấp, thậm chí qua cả da. Trong khói thuốc lá có nhiều chất kích thích khối u, tuy nhiên người nghiện hút thuốc lá quá nhiều không tử vong ngay vì liều lượng những chất độc hại đó ngấm vào và phá hủy cơ thể một cách từ từ. Tại Việt Nam, tỷ lệ người không hút thuốc phơi nhiễm khói thuốc lá tại nhà khoảng 33 triệu người; người không hút thuốc phơi nhiễm khói thuốc tại nơi làm việc khoảng 5 triệu người. Đây là một con số đáng báo động cho tình trạng môi trường sống bị ảnh hưởng bởi quá nhiều khói thuốc lá.

Hút thuốc lá cũng là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và làm tăng mức độ nghiêm trọng của các bệnh về đường hô hấp. Những người hút thuốc có nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng về sức khỏe cao hơn so với những người không hút thuốc. Bên cạnh tác hại về sức khỏe, sử dụng thuốc lá còn gây tổn thất về kinh tế đối với các cá nhân, gia đình và xã hội, các tổn thất này bao gồm chi tiêu cho hút thuốc, chi phí cho khám, điều trị bệnh liên quan đến hút thuốc, giảm sút, mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm.

Xây dựng môi trường sống xanh - sạch - đẹp và không khói thuốc là một mục tiêu quan trọng đối với sức khỏe cộng đồng và môi trường xung quanh. Việc này không chỉ giúp giảm nguy cơ các vấn đề sức khỏe liên quan đến khói thuốc mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Mặt khác, môi trường không khói thuốc sẽ giúp cho người không hút thuốc giảm nguy cơ tiếp xúc thụ động với khói thuốc. Điều này đồng nghĩa với việc giúp họ tiết kiệm được chi phí khám chữa bệnh và giảm số ngày nghỉ ốm do các căn bệnh liên quan đến thuốc lá.

Xây dựng môi trường không khói thuốc lá cũng là biện pháp hữu hiệu để thực hiện quyền của người không hút thuốc là được hít thở bầu không khí trong lành, an toàn cho sức khỏe.

Môi trường không khói thuốc lá cũng giúp những người nghiện thuốc lá có thêm quyết tâm để bỏ thuốc hoặc giảm mức độ hút thuốc lá. Từ đó, chi tiêu cho thuốc lá sẽ giảm đi để dành cho các chi tiêu có lợi hơn như: thực phẩm, giáo dục, chăm sóc sức khỏe, nâng cao đời sống văn hóa …

Môi trường không khói thuốc lá sẽ hạn chế được các nguy cơ cháy nổ do việc hút thuốc, tàn thuốc, … giảm bớt được những chi phí cho vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ.

Môi trường không khói thuốc góp phần tạo ra nếp sống văn minh, lịch sự bởi hút thuốc không phải là văn hóa và hành động đẹp trong mắt mọi người xung quanh.

Để phòng, chống tác hại của khói thuốc lá và các bệnh liên quan đến khói thuốc lá, chúng ta cần thực hiện tích cực việc xây dựng môi trường không có khói thuốc lá. Dưới đây là một số cách thức để xây dựng môi trường sống xanh - sạch - đẹp và không khói thuốc:

Ngừng hút thuốc lá: Quyết định ngừng hút thuốc là bước quan trọng đầu tiên để xây dựng môi trường không khói thuốc. Đối với người hút thuốc, sự hỗ trợ từ gia đình và cộng đồng có thể sẽ là yếu tố quyết định, giúp họ thành công trong việc ngừng hút thuốc lá.

Tạo không gian sạch sẽ: Duy trì môi trường sạch sẽ với không gian mở, có ánh sáng tự nhiên và thông thoáng là rất quan trọng. Sử dụng cây xanh và cây cỏ để cải thiện chất lượng không khí và tạo ra không gian xanh.

Hỗ trợ sức khỏe tâm thần: Đầu tư vào không gian xanh với cây cảnh, vườn hoa và khu vực ngoại ô để tạo ra một môi trường thân thiện. Các hoạt động như: đi bộ, chạy bộ, hay thiền cũng có thể giúp con người giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng.

Giáo dục về sức khỏe: Giáo dục là “chìa khóa” để thay đổi nhận thức và hành vi cho mỗi cá nhân. Do đó, cần tổ chức các buổi giảng hoặc hoạt động giáo dục về tác động của thuốc lá và lợi ích của một môi trường không khói thuốc.

Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn uống lành mạnh là một yếu tố quan trọng của một lối sống khỏe mạnh. Tạo ra thói quen ăn uống cân đối với rau, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ.

Xây dựng cộng đồng không khói thuốc: Tham gia vào các hoạt động cộng đồng không khói thuốc, như các chiến dịch chống thuốc lá và các sự kiện thể thao. Hợp tác với cộng đồng để tạo ra những thay đổi tích cực đối với sức khỏe cộng đồng.

 Môi trường làm việc không khói thuốc lá góp phần tạo ra nếp sống văn minh cho người dân. Việc nêu cao tinh thần giữ gìn sức khỏe, duy trì lối sống lành mạnh không thuốc lá, góp phần tăng năng suất lao động. Được sống và làm việc trong môi trường trong lành, không khói thuốc là quyền của mỗi người. Để xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc, cần tăng cường hoạt động tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá với những cách làm hiệu quả, thiết thực tại cơ quan, đơn vị. Bên cạnh những quy định chung, việc nâng cao ý thức của mỗi người cũng là điều quan trọng để xây dựng môi trường không khói thuốc.

Bằng cách tích hợp những biện pháp trên vào cuộc sống hàng ngày, mỗi người chúng ta có thể đóng góp vào việc xây dựng một môi trường sống xanh - sạch - đẹp và không khói thuốc, mang lại lợi ích toàn diện cho sức khỏe và hạnh phúc của mọi người.